Gwarantowane miejsca dla kobiet w zarządach spółek giełdowych

13 grudnia PKPP Lewiatan przekazała rządowi swoją opinię dotyczącą wprowadzenia tzw. kwot w zarządach, czyli recepty na większe wykorzystanie potencjału kobiet w spółkach notowanych na giełdach europejskich. Proponowane przez Komisję Europejską rozwiązanie ma poprawić równowagę płci na wysokich stanowiskach.

Obecnie w Polsce 4 na 100 prezesów spółek z warszawskiej giełdy to kobiety. W zarządach tych podmiotów też próżno szukać równowagi, co najmniej jedną kobietę w składzie ma tylko 12 proc. z nich. W całej UE statystyki są bardzo zbliżone, kraje takie jak Norwegia, Francja, Włochy czy Belgia już wprowadziły przepisy, które mają zwiększyć obecność kobiet na stanowiskach, które z powodu szklanego sufitu były do tej pory niedostępne dla kobiet.

PKPP Lewiatan popiera stanowisko rządu polskiego w sprawie projektu dyrektywy przekazanej do konsultacji międzyrządowych. Wskazane w projekcie dyrektywy terminy „dojścia" w poszczególnych spółkach do proponowanego poziomu udziału obu płci (w tym przypadku kobiet) w radach nadzorczych i zarządach są akceptowalne i wystarczające dla wdrożenia w firmach odpowiednich mechanizmów rekrutacji. Nie ma przy tym znaczenia czy utrzymana zostanie proponowana w dyrektywie kwota 40%, czy tez obniżona do 35%, jak proponuje rząd. Trendy społeczne i ekonomiczne pokazują, że udział kobiet wśród dyrektorów będzie się zwiększał (projekcje pokazują trendy długofalowe), a dyrektywa ma za zadanie tę zmianę przyspieszyć.

W Polsce kobiety stanowią wciąż niewykorzystany potencjał na rynku pracy. Dziewczynki w wieku szkolnym uzyskują lepsze wyniki w badaniach PISA od chłopców. Młode kobiety stanowią prawie 57% studentów (w ciągu 20 lat liczba studiujących kobiet zwiększyła się ponad 5-krotnie, podczas gdy mężczyzn 4-krotnie). Kobiety także częściej inwestują w dalsze wykształcenie. Kobiety stanowią prawie 70% słuchaczy studiów podyplomowych. W latach po 1990 r. zwiększyła się liczba kobiet na studiach doktoranckich i teraz stanowią połowę studiujących. Wszystko to powoduje, że w przyszłości będą odgrywały coraz ważniejszą rolę w rozwoju gospodarczym, naukowym i kulturowym. Należy im jednak stworzyć warunki umożliwiające wykorzystanie ich kreatywności i rosnących kompetencji

Kluczowe zmiany muszą zajść w kulturze i zachowaniach społecznych. Temu z całą pewnością będą sprzyjać takie działania jak nałożenie na firmy obowiązku podjęcia zobowiązań w odniesieniu do reprezentacji obu płci wśród dyrektorów.

Terminy dotyczące osiągnięcia kwot przedstawionych w dyrektywie zostały określone na 2018 i 2020 r. Jednocześnie, dyrektywa pozostawia państwom członkowskim dwa lata na przyjęcie odpowiednich środków transpozycji dla osiągnięcia celów dyrektywy.

W tym kontekście ważne jest jak najszybsze wprowadzenie przez rząd zachęt dla firm w Polsce do podejmowania działań na rzecz wyrównywania szans kobiet i mężczyzn na stanowiskach zarządczych w dużych przedsiębiorstwach, w tym przede wszystkim tych, w których nadzór sprawuje Skarb Państwa.